Kortebaandraverij

De Kortenbaandraverij Voorschoten is onderdeel van de Voorschotense Paardendagen en bestond 100 jaar in 2024. De kortebaan kent een lange historie die al terug gaat tot het midden van de 16e eeuw. Deze jaarlijkse harddraverijen in de straten van diverse Noord en Zuid-Hollandse plaatsen zijn een unieke traditie in de wereld en een aantal plaatsen, waaronder Voorschoten, zijn bijgeschreven in de Inventaris Immaterieel Erfgoed Nederland. De kortebaandraverij is kosteloos te bezoeken. 

Bij de kortebaandraverij zijn er telkens twee paarden die op een recht stuk weg over 300 meter tegen elkaar draven, met hun rijders -de pikeurs- op de sulky achter zich aan. Een straatrace waarvoor twee zandbanen moeten worden aangelegd. Op dat zand draven de paarden. Rondom worden hekken geplaatst voor de veiligheid van deelnemers en publiek. Er heerst een gezellige sfeer en er zijn mogelijkheden om een weddenschap af te sluiten.
Er is een startvak waar de combinaties aan het begin van de race om elkaar heen draaien: wie als eerste uit het vak is kan de overwinning al proeven. Achter de finish is een geblindeerd uitloopgedeelte om de paarden af te laten remmen. De paarden kunnen een snelheid van bijna 60 kilometer per uur bereiken op deze korte drafbaan.

De kortebaan is een afvalrace, die verloopt via vier rondes (omlopen) waaruit telkens alleen de winnaars doorgaan. De overgebleven vier paarden bepalen in de finaleronden wie de koers wint. En of jouw weddenschap je een extra leuke middag oplevert. Spektakel om te zien maar het is veel leuker kijken wanneer je weet hoe de sport en het wedden op paarden werkt.

Hoe werkt het?
Maximaal 24 paarden draven één tegen één en degene die als eerste twee ritten wint, gaat door naar de volgende ronde (omloop) tot er uiteindelijk een finale tussen twee paarden wordt verreden. Het paard dat die finale wint, heeft de kortebaandraverij gewonnen.

Omlopen
Bij 24 paarden blijven er in de tweede omloop twaalf paarden over. Zij strijden opnieuw tegen elkaar. De zes winnaars plaatsen zich voor omloop drie. De winnaars in de derde omloop gaan over naar de halve finale. Van de verliezers in de derde omloop wordt er één paard bijgeloot naar de vierde omloop.
Om en om rijden de deelnemers de ritten van de finale en de troostfinale. Voor de hoogst geklasseerde deelnemers worden ere- en geldprijzen beschikbaar gesteld. 

De afstand
De paarden starten vanaf een basisafstand van 300 meter. Wanneer een paard op de kortebaan meer dan een bepaald bedrag heeft verdiend krijgt deze een starthandicap.
Vanaf 12.000 euro een handicap van vijf meter en bij 24.000 euro de maximale handicap van 10 meter. Alleen wanneer een leerlingpikeur op de sulky plaatsneemt krijgt een paard vijf meter ontheffing. Ook paarden van vier jaar en ouder krijgen een ontheffing van vijf meter.

In draf
De paarden moeten tijdens de koers in draf zijn. Een galoppade levert een uitschakeling op. De tegenstander hoeft de rit enkel nog in draf te volbrengen om de rit te winnen. De snelheid is daarbij niet van belang. Worden beide paarden uitgeschakeld? Dan moet de rit in zijn geheel opnieuw.

De start
Spectaculair is de start en een goede start is vaak allesbepalend. De combinaties maken een draai van 180 graden voordat ze vertrekken. Wanneer paarden van een gelijke afstand starten, draait het paard in de rechterbaan voorlangs. Mede daarom starten de paarden na elke rit in een andere baan. Het oneven nummer start eerst rechts en dat is in de tweede rit andersom.
Bij elke start klinkt ‘Klaarmaken, op uw plaatsen, één, twee, drie af’.
Een combinatie mag vanaf ‘twee’ de startpalen passeren. Doet ze dit te vroeg, springt het startlicht op wit en volgt uitschakeling. De tegenstander hoeft de rit enkel in draf te volbrengen om te winnen.

De keurmeesters
De kortebaan kent vier keurmeesters (scheidsrechters). Eén keurmeester houdt toezicht op de start. Drie staan er op verschillende plaatsen in het midden van de baan. Zij communiceren door middel van vlaggen. Een rode vlag is goed, een witte vlag is fout. Krijgt een paard de witte vlag dan is het uitgeschakeld. Door middel van een rood licht wordt de winnende baan aangeduid.

Hoe werkt het wedden?
Wedden op paarden is mogelijk met kleine bedragen. Wie wat heeft ingezet op een of meer paarden, zal merken dat de koers enorm aan spanning wint.

Winscore
Dit spel kan alléén op de kortebaan worden gespeeld: de totalisatorkassa heeft er speciale wedstrijdformulieren voor. Het lijkt een beetje op de ‘voetbalpoule’: voorspel voor de hele eerste (of tweede) omloop welke paarden hun ritten winnen en dus doorgaan naar de volgende ronde. Inzetten kan vanaf € 2,- per winscoreformulier. Wie de meeste ritten goed heeft voorspeld wint de prijzenpot. Als er meerdere winnaars zijn, wordt de pot gelijkelijk verdeeld.

Dit zijn de verschillende soorten weddenschappen die bij de totalisator op de baan en via internet bij wedorganisatie ZEturf kunnen worden afgesloten:

• WinnendVoorspel welk paard de eindoverwinning behaalt. Inzetten kan vanaf € 1,-.
• PlaatsVoorspel of een paard aan het eind van de dag bij de eerste 3 eindigt (of bij de eerste 2, als u op de derde of vierde omloop speelt). Inzetten kan vanaf € 1,-.
• DuoVoorspel welke paarden in de finale 1e en 2e worden, in de juiste volgorde. Inzetten kan vanaf € 0,50.
• TrioVoorspel welke paarden aan het eind van de dag 1e, 2e en 3e worden, in de juiste volgorde. Inzetten kan vanaf € 0,50.

Een gedetailleerde speluitleg kunt u krijgen bij de totalisatorkassa’s of op www.zeturf.nl 
ZEturf is de enige legale aanbieder van weddenschappen op paardenraces.

Harddraverij en paardenwelzijn
Vandaag de dag is de kortebaandraverij die in de straten plaatsvindt een volwaardige tak van de drafsport, onderhevig aan strikte regelgeving en met alle aandacht voor paardenwelzijn. In reactie op een stuk uit 2023 van columniste Lisanne van Sadelhoff van RTL Nieuws verwijzen wij u hier naar een pagina van De Bond van Harddraverijverenigingen en -Stichtingen in Nederland. Ook kunt u hun folder over paardenwelzijn raadplegen.